Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 r. w
Zaosiu na dawnych ziemiach litewskich. Wychowywał się w pobliskim Nowogródku,
gdzie ojciec jego, Mikołaj, zdeklasowany szlachcic herbu Poraj, pracował jako
obrońca sądowy. Na własne więc siły i umiejętności - nie zaś na szlacheckie
pochodzenie czy też dziedziczne majątki - mógł liczyć również Adam. Po
ukończeniu, szkoły (1815) udał się na studia filologiczno-historyczne do
Wilna. Utrzymywał się ze stypendium, które po ukończeniu studiów (1819) musiał
odpracować jako nauczyciel szkoły powiatowej w Kownie (1819 – 1823)
W roku 1811 wspólnie z najbliższymi przyjaciółmi Mickiewicz założył
tajne Towarzystwo Filomatów (Miłośników Nauki), a następnie Towarzystwo
Filaretów. Stowarzyszenia te, prowadząc zróżnicowane formy pracy
samokształceniowej, miały na celu przygotowanie młodzieży do działalności w
różnych dziedzinach życia narodu pozbawionego własnej państwowości.
Kolejnym doświadczeniem Mickiewicza był kontakt z folklorem. Znajomość
ludowych - zarówno polskich, jak i białoruskich - pieśni, baśni, podań i
obrzędów przyszły poeta wyniósł już z rodzinnego domu, a następnie nieustannie
je wzbogacał. W tych formach ludowej kultury dostrzegał wyraz narodowej
tradycji oraz źródło inspiracji do tworzenia nowego typu poezji.
Po wykryciu w roku 1823 organizacji filomackich władze carskie
osadziły Mickiewicza w zamienionym na więzienie klasztorze bazylianów w
Wilnie. Po procesie skazano go jesienią 1824 r. wraz z kolegami na osiedlenie
się w głębi Rosji. Więzienie, proces i zesłanie - to kolejne etapy życiowych
doświadczeń i charakterystyczne rysy romantycznej biografii poety. W maju
1829 r. poecie udało się opuścić Rosję i rozpocząć wędrówkę po Europie. Po
prawie dwóch latach Mickiewicz zdecydował się wracać do ojczyzny z zamiarem
przyłączenia się do powstania i w sierpniu dotarł do Wielkopolski, gdzie
przebywał do 1832 r.
Wyjeżdżając z gościnnej Wielkopolski do Drezna, poeta podzielił losy
wielu rozbitków powstania i rozpoczął kolejny, typowy rozdział swojej
biografii - przymusową wieloletnią emigrację. W atmosferze klęski powstania
stworzył w Dreźnie w 1832 r. swoje główne dzieło romantyczne - "Dziadów część
III". Zmęczony emigracyjnym życiem oraz rozczarowany wobec monarchistycznej
Europy wskrzeszał wartość narodowej historii, tworząc "Pana Tadeusza"
W czasie Wiosny Ludów (1848) Mickiewicz udał się do Rzymu, aby tu
stworzyć własną formację wojskową (Legion Polski), która miała wziąć udział w
europejskich walkach ludów przeciwko monarchiom i tym samym przyczynić się do
odzyskania przez Polskę niepodległości. Nie uzyskawszy poparcia papieża ani
bogatych i wpływowych emigracyjnych stronnictw politycznych, kilkunastoosobowy
Legion pod wodzą poety przemaszerował manifestacyjnie z Rzymu do Mediolanu,
gdzie został podporządkowany władzom Lombardii i przez rok walczył z
Austriakami.
Swoje nadzieje polityczne na odzyskanie przez Polskę niepodległości
związał Mickiewicz z osobą Napoleona III oraz rozpoczętą w 1854 r. wojną
między Francją, Anglią i Rosją Jednak rozgoryczony politycznymi tarciami,
zmęczony psychicznie i fizycznie uległ niespodziewanie atakowi cholery. Zmarł
26 listopada 1855 r. Jego śmierć wywołała ogromna konsternację i żałobę wśród
Polaków oraz wszystkich narodów słowiańskich, dostrzegających w nim swego
duchowego przywódcę.
W naszej Szkole Podstawowej
nr 2, co roku w grudniu,
uroczyście obchodzony jest Dzień Patrona Szkoły
"(...)Zaiste, okolica była
malownicza!